Hoe bekijk je een beeld als je niets kunt zien? Hoe neem je een schilderij in je op als je je ogen niet kunt gebruiken? In de podcast De Beeldspieker beantwoordt podcastmaker Ferry Molenaar deze en andere vragen rondom het non-visueel kijken naar kunst. Ferry, zelf volledig blind, brengt in deze podcast een bezoek aan verschillende musea in Den Haag en neemt je mee op een auditieve rondleiding, waarbij hij op zoek gaat naar het verhaal achter de verschillende kunstobjecten. Daarbij stelt hij, door zijn visuele beperking, andere vragen dan de meeste museumbezoekers wellicht zouden stellen. Het eerste seizoen van De Beeldspeaker is net gepubliceerd en telt 24 afleveringen. We spraken Ferry over het ontstaan van de podcast, het doel ervan en hoe het tweede seizoen er uit gaat zien.
Hoe zijn jullie op het idee van De Beeldspieker gekomen
Het was niet zo zeer mijn idee, maar dat van Eveline van Scribit Pro. Ze kende me al van een eerdere opdracht en wilde me graag inhuren om deze podcast te maken. Ik stond destijds op het punt om aan mijn freelance carrière te beginnen, omdat ik door een reorganisatie mijn baan als podcastmaker bij KRO-NCRV kwijtraakte.
Was je meteen enthousiast voor deze podcast?
Nou, in het begin vond ik kunst en cultuur nogal suf. Maar de vraag die ik mezelf daarna stelde, was: hoe komt dat? Komt dat omdat ik beperkt ben in mijn kennis? Dus ik besloot het te doen en ik moet zeggen dat ik me geen moment heb verveeld tijdens de opnamen en de montages. Ik ga kunst steeds meer waarderen, omdat ik het begin te begrijpen.
Hoe zou jij de podcast in één zin omschrijven?
Een podcast waarbij ik als presentator de diepere betekenis achter iets visueels probeer te ontdekken, door vragen te stellen die iemand die volledig ziet niet zo snel zou stellen.
Waarom zouden mensen naar De Beeldspieker moeten luisteren?
Met De Beeldspeaker proberen we te laten zien dat, als je niet in staat bent om visueel kunst tot je te nemen, je nog wel van kunst kan genieten, maar dan op een andere manier. Je stelt afwijkende vragen, omdat je referentiekader anders is. De Beeldspeaker is sowieso erg interessant voor mensen die geïnteresseerd zijn in kunst en cultuur. Ook als je benieuwd bent hoe iemand die niet ziet kunst beleeft, ben je bij deze podcast aan het juiste adres.
Welke aflevering vond je het leukst om te maken en waarom?
Die van De Dokwerker, omdat conservator Dick van Broekhuizen van het museum Beelden aan Zee, die ik voor dat verhaal interviewde, super enthousiast was, veel te vertellen had en ik makkelijk meeging in zijn verhaal. We zijn bij kunst heel erg geneigd om afstand ervan te houden: je mag er niet aan komen. Bij een beeld is dit natuurlijk ook zo, maar een beeld heeft meerdere kanten en dus ook meerdere verhalen. Je kunt er omheen lopen en het is dus niet alleen gemaakt om van voren te bekijken. Dat werd me extra duidelijk bij De Dokwerker en dat was echt een eyeopener voor me.
De Beeldspieker wordt aangeboden als de meest toegankelijke podcast, waarom?
Scribit Pro vindt het erg belangrijk dat online media content door iedereen bekeken of beluisterd kan worden. Dit betekent dat video’s bekeken moeten kunnen worden door mensen die niets of weinig zien en podcasts beluisterd moeten kunnen worden door mensen die niks of weinig horen. Daarom wordt er bij elke aflevering een transcript en een video met ondertiteling gemaakt, zodat iedereen de inhoud van deze serie kan volgen. Er is ook geëxperimenteerd om de aflevering te vertalen door een gebarentolk. En uiteraard is de inhoud van deze podcast toegankelijk voor mensen die de kunst niet kunnen zien, waardoor de podcast op meerdere vlakken letterlijk en figuurlijk voorziet in de behoefte van toegankelijke online media.
Hoe ziet de toekomst van De Beeldspieker er uit? Komt er een tweede seizoen?
Zeker, waarschijnlijk dit najaar al, want we zijn er al druk mee bezig. In seizoen twee gaan we zeven verschillende kastelen in Gelderland bezoeken. Ook hebben we een extra toevoeging: we gaan mensen met een visuele beperking alvast een aflevering laten horen en ze voor en na het luisteren naar hun beeld van kastelen vragen, om te kijken of dat door de aflevering veranderd is.
De Beeldspieker is te beluisteren via alle grote podcast apps. Meer informatie: www.beeldspieker.nl