‘De eerste twee seconden van een serie, wanneer die rode ‘N’ van Netflix in beeld komt, met die ‘tuduu’-dreun erachter: heerlijk!’

Even voorstellen

Ferry Molenaar is 33 jaar en woont in Zeist. Hij is creatief ondernemer en helpt als Podcast Creator andere ondernemers met het maken van podcasts. Dit kunnen kunst- en cultuurinstellingen zijn, maar ook starters of het MKB. Met Scribit.Pro maakte Ferry de inclusieve podcastreeks De Beeldspieker. In deze podcast neemt Ferry de luisteraar mee in zijn ervaring als blinde bezoeker van een museum of cultuurinstelling in eigen land. Museummedewerkers proberen een zo compleet mogelijk beeld te geven van de kunstwerken, de expositie en de locatie, door ze te beschrijven. Ook verleent Ferry zijn stem aan mediaproducties, audiotours en commercials. Daarnaast zet hij zijn ervaringsdeskundigheid als blinde maker in om anderen te helpen met het digitaal toegankelijk maken van hun website, app of digitale documenten. Ferry is twaalf jaar geleden blind geworden door aniridie: een oogaandoening waarbij de iris gedeeltelijk of geheel ontbreekt. 

Wat kijk je graag?

‘Ik kijk eigenlijk alleen films en series on demand, met audiodescriptie. Bij uitzondering, wanneer er op tv een programma te zien is wat je echt niet mag missen, laat ik mezelf weleens verleiden tot het kijken van televisie. Zoals in het geval van Wie is de Mol? Maar verder gebruik ik streamingdiensten en dan specifiek Netflix. Bij HBO Max en Paramount+ is het vooralsnog slecht gesteld met audiodescriptie. Videoland en NLZIET doen helemaal niks met audiodescriptie, wat ik dieptreurig vind. 

Ik kijk vooral Engelstalige producties, met Engelstalige audiodescriptie. Heel af en toe kijk ik ook wel Nederlandse series, als ze me kunnen boeien. De Earcatch app (die audiodescriptie laat horen bij het afspelen van films en series) gebruik ik ook weleens, maar dan vanuit mijn eigen luie stoel. Naar de bioscoop ga ik nauwelijks.’

‘Een hilarische variant op het fenomeen duimpje omlaag: een stel blinden op video viral video’s laten bekijken.’

Wat was een prettige, toegankelijke kijkervaring?

‘Dat is makkelijk: zonder twijfel Netflix. Alle Netflix Originals (alle producties die Netflix zelf produceert en die niet op andere streamingdiensten te vinden zijn) zijn standaard voorzien van audiodescriptie. Dat is voor een blinde of slechtziende een enorm voordeel – en niet te vergeten een prettig gevoel. 

De eerste twee seconden van een film of serie, wanneer die rode ‘N’ van Netflix in beeld komt, met die ‘tuduu’-dreun erachter: heerlijk! Dat is voor mij een magisch moment. Ik weet dan dat ik op het punt sta te genieten van een film of serie die mij, als blinde kijker, een volledige kijkervaring kan bieden omdat ‘ie beeldbeschrijving bevat. Ik hoef er niets voor te doen, want ik weet dat de audiodescriptie beschikbaar is. Ik hoef niet zelf op zoek of aan de slag. Het is play en klaar. 

Daarom ben ik ook blij met de Scribit.Pro plug-in. Nu ik die geïnstalleerd heb, hoef ik nooit meer te zoeken naar toegankelijkheidsbestanden bij online video. De plug-in zorgt ervoor dat die automatisch verschijnen, als ze beschikbaar zijn.’

Wat ervaar je als de content die je wilt kijken niet toegankelijk is?

‘Dat hangt ervan af welke content het betreft. Soms mis je slechts een deel van de inhoud en vul je de rest zelf in, soms kun je er geen touw aan vastknopen. Nieuws is meestal aardig te volgen. Amusement dat niet toegankelijk is, laat ik aan mij voorbijgaan. Maar bij een tutorial of een video die viral gaat, vind ik dat lastiger. Dan neemt de FOMO (Fear Of Missing Out) het over en heb ik voor mijn gevoel geen andere keus dan de productie toch maar te kijken, zonder ondersteuning. Of het moeten mijn vrienden zijn, die ik later moet vragen wat nou precies de grap was in die viral video. Zo’n video slaat de plank volledig mis. Maar toch komt dit tafereel vaak voor, omdat ik weiger me bij de situatie neer te leggen. Ik zeg altijd: ik kies het beste van het slechtste.’

Wat moet er gebeuren om videomakers en contentaanbieders bewust(er) te maken van de noodzaak van videotoegankelijkheid?

‘De periode van bewustmaken en enthousiasmeren van makers mag weleens afgelopen zijn. Ik vind Nederland hierin te lief, maar ook te laks. Buurlanden als België en het Verenigd Koninkrijk zijn veel verder in toegankelijkheid van media. Het kan in sommige gevallen misschien de artistieke vrijheid van de makers wat belemmeren of inperken, maar toch vind ik het idee dat media gewoon voor iedereen toegankelijk moeten zijn, zwaarder wegen en meer overtuigen.

Audiodescriptie en ondertiteling voor doven en slechthorenden dient simpelweg overal geïntegreerd te worden. Het moet bij digitale tv technisch mogelijk zijn om een extra geluidspoor te maken voor een beeldbeschrijving. Commerciële, maar ook provinciale omroepen hebben enorm veel geld beschikbaar. Zulke zenders moeten verplicht worden om een bepaald percentage, zeg 25 procent, van hun vooraf opgenomen producties te voorzien van audiodescriptie en ondertiteling voor doven en slechthorenden. Wanneer zij zich niet aan de afspraken houden, moeten boetes worden opgelegd.  

Content creators zijn ook ondernemers en hebben daarom in mijn ogen, net als andere ondernemers, morele verplichtingen. Ze mogen best op hun verantwoordelijkheid gewezen worden. Elke maker of aanbieder die onder toezicht staat van het Commissariaat voor de Media zou verplicht moeten worden content toegankelijk aan te bieden. 

Of wat dacht je hiervan? Installeer een camera en laat verschillende blinden viral video’s bekijken. Dan wordt gelijk duidelijk hoe weinig ze van een video meekrijgen. Zet al deze ervaringen achter elkaar en stuur dat filmpje naar de betreffende content creators. Op social media draait alles om likes, reacties en duimpjes omhoog. Dit is in mijn ogen een hilarische variant op het fenomeen duimpje omlaag. Ik vind het de grappigste uitvinding van de eeuw. En humor is nog altijd het beste middel om mensen te verbinden.’   

Neem een kijkje op vanferry.nl en ontdek wat Ferry kan betekenen voor jouw mediaproductie.