‘Het is belangrijk dat ook niet-dove mensen in actie komen voor meer toegankelijkheid.’

Even voorstellen

Lisa Hinderks is 27 jaar oud en afgestudeerd medisch antropoloog en socioloog. Ze is werkzaam als docent en onderzoeker op de Hogeschool Utrecht, waar ze voornamelijk onderzoek doet naar de dovengemeenschap en tolken. Zo onderzoekt ze bijvoorbeeld de identiteits- en subjectiviteitsvorming van dove en slechthorende jongeren. Ze geeft ook les in Deaf Studies en onderzoeksvaardigheden en bestempelt zichzelf als een Deaf Activist. Lisa is slechthorend geboren, maar later doof geworden vanwege het syndroom van Pendred. Naast haar sociaal wetenschappelijk werk houdt ze van schrijven en lezen. Het liefst leest ze boeken die haar prikkelen over bepaalde onderwerpen na te denken. Zo hebben recent Zachtop lachen van Malou Holshuijsen en De overlevenden van de Zweedse Alex Schulman een ontzettende indruk op haar gemaakt (bonustip!). Ook maakt Lisa graag tijd vrij om te volleyballen en koffie te drinken.

Wat kijk je graag?

‘Ik heb toegang tot een flink aantal streamingdiensten, waar ik veel films kijk en tal van verschillende series volg. Zo kijk ik bijvoorbeeld House of the Dragon en Girls op HBO Max, The Marvelous Mrs. Maisel op Prime, The Crown en Wednesday op Netflix en de Marvel-superheldenfilms op Disney+. Soms ga ik ook naar de bioscoop. Dat betreft dan altijd anderstalige films, omdat Nederlandse films niet automatisch ondertiteld zijn. Van apps als Subcatch maak ik geen gebruik.’

‘Digitale toegankelijkheid is niet duur of ingewikkeld. De overheid dient hierover meer bewustwording te creëren.’ 

Wat was een prettige, toegankelijke kijkervaring?

‘Ik beleef veel plezier aan de eerdergenoemde series die de streamingdiensten aanbieden. Voor de meeste producties op die platforms is Engelstalige ondertiteling voor doven en slechthorenden beschikbaar. Je vindt die onder ‘closed captions’, ook wel afgekort tot ‘CC’. Natuurlijk kun je ook kiezen voor een Nederlandse, vertalende ondertiteling. Maar die ondertiteling is veel minder toegankelijk, omdat die alleen de dialogen omvat. Vooral de benoeming van achtergrondgeluiden in de CC zorgt ervoor dat ik die ondertiteling veel fijner vind, en daarmee een serie of film veel beter te volgen vind.’

Wat ervaar je als de content die je wilt kijken niet toegankelijk is?

‘Het voelt soms alsof er een hele wereld aan informatie is, vooral online materiaal, waar ik niet bij kan. Dat kan me vaak frustreren. Ik probeer wel bewustwording hieromtrent te creëren, maar alleen wanneer ik hier de energie voor heb. Ik zeg altijd tegen mezelf: ‘Choose your battles.’ Omdat het om zo ontzettend veel content gaat die niet toegankelijk is, denk ik soms al gauw: laat maar zitten. Daarom is het ook zo belangrijk dat ook niet-dove mensen actie ondernemen. Ik denk dat het heel erg kan helpen als zij elkaar hier meer bewust van kunnen maken.’

Wat moet er gebeuren om (video)makers en contentaanbieders bewust(er) te maken van de noodzaak van videotoegankelijkheid?

‘Bewustwording is de eerste stap. Veel mensen zijn zich er gewoon niet van bewust dat veel producties niet toegankelijk zijn. Dat bewustzijn moet er komen bij iedereen: bij de horende medemens, bij de makers en aanbieders, maar ook bij politici. Daarnaast denk ik dat de overheid toegankelijkheid veel meer kan stimuleren. Dat kan in de vorm van subsidie of andere regelingen, maar ook in een bepaalde praktische ondersteuning erin. Nog te vaak leeft het idee dat digitale toegankelijkheid duur is, of moeilijk of niet haalbaar.  De overheid zou hierin veel meer kunnen betekenen; in bewustwording, maar ook in het leveren van doelgerichte, toepasbare kennis.’